Bu gurur biçimi en katı olanlarındandır. Diploma, ilmi makam ve ünvanlar bir tarafa, hitabet, yazarlık, öğretmenlik, yol gösterme ve diğer vesileler, şeytanın insan nefsine yol bulduğu en elverişli alanlardır.

Çünkü bu alanlar şöhret kazandıran, halkın dikkatlerini çeken ve beğenilerini kazanmaya vesile olan alanlardır. Bu gibi şeyler ise nefsin hoşuna gider.

Hz. Peygamberin (a.s.) rivayete göre ‘İlmin afeti, gururlanmaktır.’ sözüyle dikkatleri kendisine çekmek istediği husus işte budur.

Yine onun söylediği söylenen bir sözünde şöyle buyurulur: ‘Kim alimlerle yarışmak, cahilleri aldatmak ve halkın beğenisini kazanmak için ilim öğrenirse, Allah onu ateşe sokar.’

Tedavisi çok zor olan bu hastalığa karşı çok uyanık olmak gerekir. Bilinmelidir ki, bize hitabet kabiliyetini ve düşünme gücünü veren Allah’tır ve farkına varmadan bu nimetlerini bizlerden geri alabilir.

Allah’ın bizler üzerindeki hakkına karşı nankör davranmamalı, bilakis şükretmeliyiz: "Hatırlayın ki Rabbiniz size: Eğer şükrederseniz, elbette size (nimetimi) artıracağım ve eğer nankörlük ederseniz hiç şüphesiz azabım çok şiddetlidir! diye bildirmişti." (14/İbrahim suresi 7. ayet)

Nefis güzel konuşma yahut takdirleri kazanmaktan dolayı gurur duyguları kabarmasın diye sürekli hesaba çekilmeli, duyguları yozlaştıran ve onlara bulaşan her şeyden temizlenmelidir.

Başkalarını Küçük Görmeyelim:

Kalbi hastalık olan kibir ve gururu besleyen en önemli dinamiklerden birtanesi de başkalarını küçük görmektir.

Bu hal, içinde gizli bir tekebbür barındırmaktadır. Bu tekebbür kişiyi kendi eksiklikleri ve zaaflarına karşı körleştirmektedir.

Başkalarını küçük görmek bilgi, tecrübe, (kıvrak) zeka ve kabiliyet vb. açılarından olabilir.

Karşınızdaki insan sizden daha az bilgili olabilir, siz de başkalarından daha az bilgilisiniz.

Aynısı diğer özellikler için de geçerlidir.

İnsanlarla ilişkilerinizde karşınızdakini sayınız ki onların da sizi saymasına yol açasınız. İnsanları, insan yerine koyunuz ki, Allah yarattığı her insanı insan olarak yaratmıştır ve insan saymıştır. Sizler de Müslümanlar olarak Allah'ın insan saydıklarına insan değeri veriniz. Bu, onlardaki yanlışlara değer vermek demek değildir. Yanlışlarını söylemeniz onları insan saymamak demek değildir, unutmayınız. Küçük olun büyük olun yalnızca doğrulara sahip çıkmaya bakın.

Sakın burnunuz yukarıda olmasın. Çabuk kırılır ve ayrıca burnunuzun ucunu bile göremezsiniz. Kibir ile vakârı birbirinden ayırdetmekte güçlük çekmeyiniz. Aradaki çok önemli farkı, fark ediniz. Müslüman?a yaraşan vakârlı (onurlu) olmaktır, kibirli olmak değil. Benlik davası gütmeyiniz.(İslam olana sahip çıkmaktır önemli olan, İslâmî olanı söyleyen ikinci plandadır, unutmayınız). Kendinizi bu açıdan çok gözden geçiriniz. Söylenenlere Allah için kulak veriniz. Her söyleyen size, çekemediğinden söylüyor sanmayınız. Bunu unutmayınız.