*´¯`·.¸.·´¯`·.((( RAVDA.net ))).·´¯`·.¸ | SeVGiYe aÇILaN KaPI

	Anasayfa Yap
	Favoriye Ekle
	İrtibat

Üye Girişi

Üye Ol

Home

F o r u m

E-Kart

Tavsiye Et

Sitede Arama


» Kapsamlı Arama

Google`de Ara

Tavsiye Linkler

Kuran Kursu Mezunları

Önemli Linkler

Statü / İstatistik

En Son Üyemiz:
Didem_

53683 Toplam Üyemiz var.

Online Üyeler:

Online: 1911 Misafir
Admin | Moderator | Vip | Üye

Giriş Vaktiniz: Cumartesi, 9. Kasım 2024 - 17:41

Browseriniz:

IP Adresiniz: Hostname:

Toplam Forum: 69 *** Toplam Konu: 30100 *** Toplam Mesaj: 148193

Beni hatırla

Forum Anasayfa » DİĞER KONULAR » Yıldızların Ölümü

önceki konu diğer konu

4 okunmamış mesaj mevcut (Acik)

Sayfa (1): (1)

Gönderen

Mesaj

	-=[ R_E ]=-

Yıldızların Ölümü

56 Mesaj -

Yýldýzlar da, insanlar gibi yaratýlýyor, büyüyüp geliþme devresinden sonra ölüme gidiyor. Ancak yýldýzlarýn büyüklüklerine göre ölümleri farklý þekillerde oluyor.

Güneþ'in yapýsý ve içinde meydana gelen olaylar ancak bu yüzyýlda keþfedilmiþtir. Daha önce, nükleer patlama, fisyon (parçalanma), füzyon (kaynaþma) gibi hadiseler açýklýða kavuþmamýþtý. Ýlâhî Kudret'in açýk bir tecellisi olarak, Güneþ'in, kendisine yüklenen enerji üretme vazifesini nasýl yerine getirdiði bilinmiyordu. Güneþ, insanoðlu yaratýlmadan önce, milyarlarca yýldýr kontrollü, devasa bir ýsý ve ýþýk kaynaðý olarak, harikulâde mekanizmasýyla yeryüzünün ve hayatýn enerji kaynaðý olarak vazifelendirilmiþti.

Kýrmýzý dev
Yaratýcý'nýn koyduðu kanun gereði, kapalý bir kapta gaz ýsýtýldýðýnda basýncý artar, sýcaklýk düþtüðünde ise basýnç da düþer. Yýldýzýn merkezindeki milyonlarca derece sýcaklýk düþünüldüðünde, burada ne büyük bir basýncýn mevcut olduðu tasavvur edilebilir. Dolayýsýyla birer sýcak gaz topundan ibaret olan yýldýzlarýn büyük kütlesi ve buna baðlý olarak büyük çekim kuvveti düþünüldüðünde, bu kuvvete raðmen yýldýzlarýn çökmeden varlýðýný nasýl sürdürdüðü sorusu zihne gelmektedir.

Yýldýza ömrü boyunca güç saðlayan en önemli tepkime, hidrojenin helyuma dönüþtüðü ve bu arada yüksek sýcaklýðýn açýða çýktýðý füzyondur (çekirdek kaynaþmasý göz kırpma

. Bu yüksek sýcaklýk, gaz basýncýnýn artmasýna sebep olduðundan, yýldýzda çökme oluþmaz. Ama kendisine takdir edilen sürenin sonuna gelindiðinde, yakýt azalýr. Merkezde hidrojen bitince çekirdekte kaynayýp duran nükleer fýrýn yavaþ yavaþ sönmeye baþlar. Bu defa kabuk kýsmýnda kalan hidrojenler kullanýlýr. Kabuðun ýsýnmasýyla helyum miktarý dýþ kýsýmlarda da artmaya baþlar. Helyum artýþýyla birlikte yýldýz þiþer. Öyleki yarýçapý yüz kat kadar arttýðýndan yýldýz olaðanüstü bir büyüklüðe ulaþýr ve bir kýrmýzý dev safhasýna gelir. Bu arada çekirdekteki sýcaklýk da azalmaya yüz tutmuþ ve yaklaþýk 10 milyon dereceden aþaðý bir seviyeye inmiþtir.

Ölüm içinde doðum
Bu faaliyetler sürerken kýrmýzý dev haline gelen yýldýzýn çekirdek bölgesinde yeni birtakým faaliyetler baþlatýlýr. Bu 'yýldýzlarýn külü' diye nitelendireceðimiz helyumun, yeni bir yakýt yerine geçmeye hazýrlanmasýdýr. Çocuðun doðum zamaný geldiðinde anne karnýnda görülen ritmik sancýlar gibi, hidrojenini yiyip bitirmiþ ve âdeta ölmüþ yýldýzýn rahmindeki bu kasýlmalar, yeni bir doðumun sancýsýdýr. Çekirdek büzüþür ve ýsýnýr; sýcaklýðý 10 kat artarak yaklaþýk 100 milyon dereceye ulaþýr. Yýldýzýn bu sýcaklýða ulaþmasý yeni bir deðiþimin hazýrlýðýdýr. Artýk helyumun ateþ almasý için yeterli sýcaklýða ulaþýlmýþtýr. Helyum ateþ alýr ve üçlü alfa süreci denilen birleþme ile üç helyum çekirdeði kaynaþýr. Yaratýcý'nýn böyle bir nükleer deðiþimi oluþturmasýyla, hayat kimyasý için sebep vazifesi görecek karbon elementi yaratýlmýþ olur.

Beyaz cüce geliyor
Helyum yanmaya devam ettikçe bir yandan da içe çöküþ hýzlanýr ve sýkýþma artar. Yýldýzýn dýþ tabakalarý uzaya fýrlatýldýðýnda beyazýmsý bir hal alýr. Yýldýzýn yeni kimliði beyaz cücedir. Beyaz cüce içindeki yakýt yanmaya devam ederek, yüzlerce milyon yýl alan bir süreç sonunda demir haline gelir. Demire dönüþüm süreci tamamlandýðýnda yýldýzýn ýþýðý sönmüþ, soðuk ve karanlýk bir görünüm almýþtýr ve bu defa bir 'siyah cüce'ye dönüþtürülmüþtür. Yýldýzda artýk, yakýt kalmadýðýndan patlama da sona ermiþtir. Nükleer yanma zincirinin sonu, bu safhada özellikle kararlý bir çekirdek yapýsýný temsil eden demir elementiyle karakterize edilmiþtir.

Füzyon sonucu demirden daha aðýr elementlerin sentezi, aslýnda enerjiyi serbest býrakmaktan çok enerji harcayan bir olay olduðundan, yýldýz, demir çekirdeðini sentez eder noktaya geldiðinde artýk görevi tamamlanmýþtýr. Yýldýzýn merkezî bölgeleri ýsý enerjisi üretmediðinden, denge kütle-çekim kuvveti yönüne kayar. Yýldýzýn, yanmasýyla ýsý üretemez olan demir çekirdeði bu kütle-çekimi altýnda büyük bir güç vasýtasýyla sýkýþtýrýlarak atomlar ezilecektir. Kütle-çekimi vasýtasýyla oluþturulan bu büyük güç ile saniyenin binde bir veya ikisi gibi bir süre zarfýnda dev geri tepme olayý sürerken, yýldýz çekirdeði etrafýný saran tabakalar, ani, korkunç bir sarsýlmayla çekirdeðin üzerine çöker. Saniyede on binlerce kilometre hýzla içeri doðru patlayan madde bir elmas duvarýndan daha sert olan, çok yoðun çekirdekle karþýlaþýr. Yaratýcý'nýn ilim, irade ve kudretinin yeni bir tecellisiyle meydana gelen muazzam þiddetteki çarpýþma sonucunda yýldýzdan dýþarýya dev bir 'þok' dalgasý yayýlýr.

Süpernova patlamalarý
Yýldýzýn atomlarýndaki elektron ve protonlar çarpýþtýrýlýp nötronlar yaratýlýrken, bu dönüþüm esnasýnda yýldýzýn iç bölgelerinden aniden müthiþ bir nötrino çýkýþý gözlenir. Bunun neticesi olarak yýldýzýn çekirdeði dev bir 'nötron' topuna dönüþtürülür. Þok dalgasý ve nötrino darbesi ile yýldýzýn üst üste tabakalarýndan dýþarýya doðru muazzam miktarda enerji geçiþi vuku bulur. Yýldýzýn bu kadar çok enerjiyi soðurabilecek þekilde yaratýlmýþ olan dýþ katmanlarý þiddetli bir nükleer yýkýma uðratýlýr. Yýldýz birkaç gün boyunca on milyar güneþ þiddetinde parlama göstererek, bir kaç hafta sonra sönüp gider. Bu bir süpernova patlamasýdýr.

'Süpernova' deyimi, astronomlar tarafýndan bir yýldýzýn patlayarak daðýlmasýný isimlendirmek için kullanýlýr. Dev bir yýldýz, korkunç bir patlama ile yok edilmekte ve içindeki madde büyük bir hýzla dört bir yana daðýtýlmaktadýr. Süpernova hadisesi; bir güneþten milyarlarca güneþlik parlama ve enerjinin çýkarýldýðý, Ýlâhî Kudret'in sonsuzluðunu belgeleyen en dikkat çekici feza hadiselerinden birisidir.

Bu patlamalarla, Kudreti Sonsuz tarafýndan maddenin evrende bir noktadan baþka noktalara taþýnmasý gerçekleþtirilir. Patlama sonucunda daðýlan yýldýz kalýntýlarý, kâinatýn baþka köþelerinde birikerek yeni yýldýzlarýn, yýldýz sistemlerinin, yani gezegenlerin, asteroidlerin inþasýna malzeme teþkil ederek, Yüce Yaratýcý'nýn Kuddüs, Hâlýk ve diðer birçok isminin tecellilerine ayinedârlýk eder. Güneþ, Güneþ Sistemi içindeki gezegenler ve bu arada elbette bizim Dünya'mýz da, bünyelerindeki tabiî elementlere bakýldýðýnda, çok eski zamanlarda gerçekleþmiþ bir süpernova patlamasýnýn sonucunda yaratýlmýþ olduklarý intibaýný vermektedir.

Samanyolu gibi tipik bir gökadada süpernovalar ortalama olarak her yüzyýlda iki veya üç kez görülmüþ ve bunlar gökbilimciler tarafýndan kaydedilmiþtir. En ünlülerinden biri M.S. 1054'te Müslüman ve Çinli gözlemciler tarafýndan Yengeç takýmyýldýzýnda görülmüþtür. Gökyüzündeki Boða burcunun yakýnlarýnda, aniden çok parlak bir yýldýz ortaya çýkmýþtýr. Yýldýzýn çok parlak olduðu, ýþýðýnýn gündüzleri bile kolaylýkla fark edilebildiði, gece ise, neredeyse Ay'dan daha parlak göründüðü rapor edilmiþtir.

Asteroid ve göktaþlarýnýn ana malzemesi demirdir. Uzay bu soðumuþ saf demirle doludur. Dünya'mýzýn çekimiyle atmosfere giren ve yeryüzüne düþen göktaþlarý incelendiðinde, bunlarýn büyük oranda demirden ibaret olduðu görülür.

Kýrmýzý süper devler
Kütlesi Güneþ'in 1,44-5 katý arasýnda olan büyük yýldýzlarýn karbona dönüþtürülme süreci tamamlandýktan sonra, yýldýzýn karbon elementinden ibaret çekirdeðinde sýcaklýk öylesine yüksek bir noktaya çýkartýlýr ki, nükleer potada karbon elementi oksijene dönüþmeye baþlar. Bu arada çevrede kabuk kýsmýnda helyumun karbona dönüþümü henüz devam etmektedir. Bu durum kýrmýzý dev yýldýzýn dýþ tabakalarýnýn daha da geniþlemesine sebebiyet verir ve ortaya bir kýrmýzý süper dev çýkar. Çekirdekte sýcaklýk artmýþ, 1 milyar dereceye ulaþmýþtýr; bu sýcaklýk atom kütlesi 12 olan karbonun, atom kütlesi 4 olan helyumla kaynaþýp atom kütlesi 16 olan oksijen çekirdeðine dönüþmesi için yeterli bir sýcaklýktýr.

Bir üst elementin yaratýlmasý için gerekli eþik enerji de, o nispette artýrýlmakta; ayný þekilde, maddenin yok olmasýyla birlikte açýða çýkan enerji de o nispette büyük olmaktadýr. Bu iþlemlerde öylesine çok enerji açýða çýkartýlýr ki, sonunda yýldýzýn dýþ tabakalarý yýldýz rüzgârýyla uzaya püskürtülür. Sonunda geride, yýldýzýn orijinal kütlesinin % 10'unu oluþturan ve geniþlemekte olan iyonlaþmýþ bir gaz kabukla çevrelenmiþ karbon çekirdek kalýr.

Þimdi daha büyük kütleli bir yýldýzý bekleyen akýbeti görelim: Yýldýzlar daha çok hidrojenden oluþmuþ bir halde yaratýlýr. Hidrojen 'yanmasý' en verimli nükleer enerji kaynaðý olmakla birlikte, tek enerji kaynaðý da deðildir. Yýldýzýn merkez sýcaklýðý yeterince yüksekse, helyum çekirdeði füzyon sonucu karbona dönüþtürülür ve yeni füzyon tepkimeleriyle oksijen, neon ve diðer elementler yaratýlýr. Her yeni elementle birlikte, açýða çýkartýlan enerji azalýr. Yakýt giderek daha hýzlý tüketilir ve sonunda, yýldýzýn muhtevasý her ay, sonra her gün ve sonra her saat deðiþmeye baþlar. Ýçi bir soðana benzer; tabakalarý, giderek daha hýzlý þekil- de sentez edilen, birbirini izleyen kimyasal elementlerden yaratýlmýþ olur. Yýldýz öylesine þiþirilir ki, bütün Güneþ Sistemi'mizden daha büyük olan muazzam bir boyuta ulaþtýrýlýr. Ýþte bu boyuttaki yýldýzýn yeni kimliði, 'kýrmýzý süper dev'dir.

Esrarengiz son: Karadelikler
1,44 sayýsý Güneþ'in kütlesiyle orantýlý olup, bu sýnýr yýldýzlarýn sonlarýyla alâkalý Ýlâhî takdiri ortaya koyar. Sýnýrýn altýndaki yýldýzlarýn akýbeti beyaz ve siyah cüce, sýnýrýn üstündekilerin ise süpernova, nötron yýldýzý ve daha sonra da bir karadelik þeklinde takdir edilmiþtir.

Süpernova patlamasýndan geriye 10-20 km geniþliðinde bir çekirdek kalýr. Burada, elektronlarla protonlar birleþtirilmiþ ve nötron haline getirilmiþtir. Yýldýz artýk bir nötron yumaðýdýr; yoðunluðu ve çekim gücü olaðanüstü boyutlara ulaþtýrýlmýþtýr. Bunlara nötron yýldýzý denir. Ýçlerinde bir nükleer reaksiyon bulunmadýðýndan herhangi bir ýþýma yapamazlar. Boyutlarý küçültüldüðü için dönüþ hýzlarý da artýrýlmýþtýr. Bunlara saniyede onlarca, yüzlerce dönüþ yaptýrýlýr. Bazýlarýndan düzenli aralýklarla radyo dalgalarý çýkar. Bunlara pulsar adý verilir. Pulsarlarýn dönüþ periyotlarý 0,0015 ile 4 saniye arasýnda deðiþir.

Hulasa, Güneþ gibi küçük yýldýzlarýn içindeki termonükleer tepkimeler sebep kýlýnarak, dýþ kýsýmlarýna destek saðlanýr ve Güneþ içine çökmez. Beyaz cücelerde ise bu durum, atom çekirdeklerinden sýyrýlan elektronlarýn basýncýyla oluþturulur. Nötron yýldýzlarýnda ise, nötronlarýn basýncý vasýtasýyla çekim gücünün tesiri yok edilir. Fakat süpernova patlamalarýndan arta kalan eski yýldýz kütlesi Güneþ'ten birkaç kez büyük olduðunda, bu yýldýzýn eceli bu safhada gelmiþ demektir. Yýldýz büzüþtürülür ve görevine son verilir. Güneþ'ten tam yirmi kez büyük kütleli bir yýldýz bir kent kadar küçültülür. Yaratýcý'nýn kudretindeki sonsuzluðu, O'nun nelere Kâdir olduðunu ve hakiki tesirin, ne kadar devasa olursa olsun, yaratýlmýþlara deðil bizzat O'na ait olduðunu göstermesi bakýmýndan, bu misâl açýk bir delildir. Ezici çekim gücünün 1010 gibi bir deðere ulaþtýðý ve yýldýzýn mekânzaman sürekliliði içinde evrende yutulduðu dramatik sonun adý da 'karadelik' olmaktadýr.

Karadeliklere, çevrelerinde gezinen öbür karadelikler de yutturulup, bunlarýn içine Güneþ'ten daha büyük yýldýzlar, hattâ galaksiler bile çekilebilir. Sonunda bütün kâinata, tek baþýna kalmýþ büyük bir karadelik tarafýndan yutulma gibi bir son takdir edilmiþ de olabilir. En doðrusunu Allah (cc) bilir.

Gönderen: 08.10.2003 - 09:46

-=[ R_E ]=- üyenin diger mesajlarini ara

	Emirdag

1071 Mesaj -

Allah razi olsun.Bu konu cok enteresan.Rabbim hic bir seyi sebebsiz yaratmamistir .Selamlar.Basarilar.

Gönderen: 08.10.2003 - 09:59

	bulbulunalan

487 Mesaj -

ALLAH razi olsun

Gönderen: 08.10.2003 - 10:50

bulbulunalan üyenin diger mesajlarini ara

	musab_

122 Mesaj -

Allah razý olsun kardeþ

Gönderen: 08.10.2003 - 13:40

Pozisyon - İmzalar göster

Sayfa (1): (1)

önceki konu diğer konu

Lütfen Seçiniz:

Şu an Yok üye ve 1911 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 11:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.

[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye]

Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu ömür dileriz:
mervenur (39), rabianur ihl (35), muhammed ümmeti (38), delikan63 (39), 2900 (70), Furkan_68_Cetin (32), manitu_76 (48), hamido 33 (53), mudure (50), elektroman (52), murbe (44), KARAHÝSA.. (31), alp.eren.bilge (34), bluesaint (50), merwe (34), reca (42), metkaya (49), MeDiNeLi** (41), algin (34), hüzün_r (38), s.faruk (49), tolgacan (56), sahalo (43), mustafa timur k.. (52), galatasaray (32), tolgaexp (52)

Son 24 saatin aktif konuları - Top Üyeler

Copyright © ((( RAVDA.net ))) * İrtibat * RAVDA Reklam Servisi * Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.

Sayfa 1.17350 saniyede açıldı

Reklamlardan
RAVDA sitesi
hiçbir şekilde
sorumlu değildir.