|
|
 |
|
|
|
| Toplam Forum: 69
*** Toplam Konu: 30100
*** Toplam Mesaj: 148193 |
|
|
|
|
|
|
|
| Gönderen |
|
|
|
| Türk Milletinin Kullandığı Alfabeler |
|
|
919 Mesaj - 
|
|
|
Türk Milletinin Kullandýðý Alfabeler
Türkler, çeþitli yerlerde ve yerleþtikleri sahalarda baþka baþka alfabeler kullandýlar. Sesin ifadesi olan harf denen iþaretler itibaridir, iðretidir, takmadýr. Ayný ses ayrý alfabelerde, deðiþik harfler/þekiller ile yazýlýr. Alfabeye, Ýslam dininin kabulüyle Osmanlý terbiyesinde yetiþen yaþlýlarýn hala kullandýklarý þekliyle, Elifba, Ebced de denilmiþtir.
Kültür tarihimize bakýldýðýnda daha ilk yazýlý abidelerimizde Türkçe yazma endiþesi kendisini göstermektedir. Buna paralel olarak, edebiyatýmýzýn menþeine doðru gidersek, saraylarda ve halk arasýnda Türkçe söylemek; kamlarda, bahþýlarda ve ozanlarda milletin dertlerine deva olmak gerçeði vardýr. Bütün bunlar, bir millete dili ile seslenmek, anlatmak, millet fertlerini en iyi þekilde yetiþtirmek ve birleþtirmek içindir. Þu halde her millette olduðu gibi bizde de dil ön sýrada yer almýþtýr. Þair ve müellifler tarafýndan iþlenen dile türlü emekler sarf edilmiþtir. Alimlerimiz onunla bildiklerini açýklamýþlardýr. Fakat Türkçe'nin tarih içinde zaman zaman talihsizliðe uðradýðý da bir gerçektir. Böyle olmasýna raðmen kesintisiz devam eden Türk tarihi içinde ona arka çýkan hakanlar olmuþ, Türkçe yazan þair ve müellifler mükafatlandýrýlmýþtýr.
Türk tarihi, düðümler ve bu düðümlerin açýldýðý daðýnýklýklarla doludur. Göktürkler devrinde millet, tek bir hakanýn etrafýndadýr. Dili, dini ve alfabesi tektir ve her bakýmdan bir birlik mevcuttur. Uygurlar devri bu birliðin az çok bozulduðu, Türklüðün bilhassa dini açýdan daðýlmaya yüz tuttuðu bir devir olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Uygurlardan sonra Türklük, Ýslam medeniyetine dahil olmuþtur. Ýslamiyet, Uygurlar zamanýnda görülen daðýnýklýðý gidermiþ, Türklüðü kurtarmýþ ve milleti yeniden bir bütün haline getirmiþtir. Karahanlýlar'la baþlayan ve Selçuklular'la yeniden tesis edilmeye çalýþýlan birliðin ve bütünlüðün gerçekleþmesi de Ýslam dini sayesinde olmuþtur. Ancak, bu iki devleti birbirinden ayýran en mühim þey, birincisinin Türkçe'ye verdiði deðerdir. Selçuklularýn bunun yanýnda belirtilmesi gereken hizmetlerinden biri alfabede birliði saðlamýþ olmalarýdýr. Zaten bu büyük devlet, tarihe mal olurken Ýslami - Türk yazýsýný Türk birliðinin kurulabilmesi için en mühim unsurlardan biri olarak miras býrakmýþtýr.
Selçuklulardan sonra her beylik, Türkçe sayesinde tutunmaya ve hükmetmeye çalýþtý. Böylece anlatým ve ifadede birlik ile Türkçe'ye verilen deðer önde geldi. Dil düþüncesinin yanýnda alfabede de birlik saðlandý ve her beylik Ýslami-Türk yazýsýný kullandý. O devirde bütün Türk illerinde durum ayný idi. Beylerin sýnýrlarý olsa bile yazý birliði bütün Türklüðü birleþtiriyordu. Bu, doðu ve batý Türklüðü için de söz konusu idi.
Bugün Türk dünyasý dil ve din birliðine sahiptir. Fakat alfabede birliði kaybetmiþtir. Bu birlik, Rusya daki Türkler arasýnda bile mevcut deðildir. Ancak onlar da görülen çözülme üzerine yazýda birlik tarafýna yönelmiþlerdir.
Türklerin tarih boyunca kullandýðý alfabeler:
Göktürk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya daki Orhun Nehri kýyýsýnda bulunduðu için Göktürk veya Orhun ismi ile anýlýr. Orhun da yerleþen Türkler tarafýndan kullanýldýðý için de Türük, Türk Alfabesi denir. Türklere mahsustur ve Esik Kurgan yazýsýna benzer. Hunlar, Göktürkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa ya yayýlan Türk kavimleri, kullanmýþtýr. Bu alfabede resmin göze hitap ettiði ve ses haline geldiði açýkça görülür. Göktürk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir. Dördü sesli olup, sekiz sesi karþýlar, gerisi sessizdir. Ayrýca ok, ko, uk, ku, ük, kü, nç, nd, gibi heceler ayrý harflerle gösterilmiþtir. Sesli harfleri, sessizler okutur. Saðdan sola doðru yazýlýr. Tonyukuk, Kültigin ve Bilge Kaðan hatýrasýna yazýlýp, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin þaheser numunesidir. Bunlar ayrýca Türkçe'nin bilinen ilk yazýlý metinleridir.
Uygur alfabesi: Göktürklerden sonra Türkistan da devlet kuran Uygurlardan adýný alýr. Uygurlar ve Türkistan daki Türkler kullandý. On sekiz iþaretten meydana gelir. Dördü sesli, gerisi sessizdir. Harfler umumiyetle birbirine bitiþiktir, çok defa baþta, ortada ve sonda olmak üzere üç þekli vardýr. Saðdan, sola doðru yazýlýr. Sekizinci asýrdan, on ikinci asra kadar yaygýn, on beþinci asra kadar mevzii bir þekilde görülür. Bu yazýnýn kâtiplerine, bakþý, bakþýgeri veya serbahþý adlarý da verilmiþtir.
Arap-Ýslam alfabesi: Türklerin topluca Ýslamiyet'i kabulünden, yani 10. asýrdan sonra geniþ bir sahada bütün Türk-Ýslam devletleri tarafýndan kullanýldý. Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmasýna raðmen Türklerin kullandýðý Ýslam harfleri otuz bir ile otuz altý harften meydana gelir. Saðdan sola doðru yazýlan bu alfabe, bütün Türklüðü kucaklamýþ ve Türkçe'nin çeþitli lehçelerinde, pekçok kitap, kitabe yazýlmýþtýr. Muazzam ve kesintisiz abidevi eserler bu alfabe ile verildi. Türkiye, Ýslam alemi ve dünyanýn her yerindeki kütüphane ve kitapseverlerin kitaplýklarýnda Ýslam harfleriyle yazýlmýþ milyonlarca Türkçe eser mevcuttur. Dünyanýn en büyük ve muazzam arþivi, Türk - Ýslam alfabesiyle yazýlan Türkçe evraklarla doludur.
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliði hudutlarý içinde yaþayan Türkler tarafýndan kullanýlmaktadýr. Kiril Alfabesi, ihtiyari olmayýp, Rus ve komünist emperyalizmin zoraki tatbikidir. Komünist idare, Türklere tek bir alfabe kullandýrmayýp, milli birliði bozmak için on sekiz Türk boyuna deðiþik iþaretli alfabe kullandýrmýþtýr. Sunî bir Slav alfabesidir. Otuz sekiz harftir. On biri sesli, gerisi sessizdir. Soldan saða doðru yazýlýr. Kullanma alaný, Rusya daki Türkler içindir.
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 yýlýnda ilk defa Azeri Türklüðü tarafýndan kullanýlmýþtýr. Türkiye Cumhuriyeti nin kurulmasýndan sonra; 1928 de Türkiye de kullanýlmaya baþlandý. Günümüzde, Türkiye ve Avrupa Türkleri kullanýr. Latin asýllý yirmi dokuz harften meydana gelir. Sekizi sesli, gerisi sessizdir.
Türkler; Orhun-Türk, Uygur-Sogd, Arap-Ýslam, Kiril-Slav ve Latin alfabelerinden baþka Sogd, Mani, Brahmi, Süryani, Rum, Slav vs. gibi alfabeleri de kýsmen kullanmýþlardýr.
|
| Gönderen: 07.08.2006 - 12:19 |
|
|
|
Şu an Yok üye ve 775 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 12:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.
[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye] |
|
 |
|
Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve
afiyet dolu ömür dileriz:
erol27 (49), Yusuf (58), NuR DaMLaSI (39), ercan37 (38), hazardenizi (55), nesli35 (51), beyza57 (66), Levent UTKUBAS (59), ceyyid (48), latif27 (48), elifim12 (42), eifalla (44), sefaceylan (43), ligarba_6105 (55), sevdasi_rasul_ (41), IMAMI AZAM (40), türk_intikam_tu.. (43), mehmetyuvali (40), kuantum (42), aysegulsirma (40), sesiz_can (43), Gülistan (40), Duran52 (56), 487 (36), gurlers55 (39), sys54 (43), alper18 (56), hsnync (51), karakay (41), birkardes (40), _ahmedim (47), ertekin66 (44), mustafa967 (47), sanalprens06 (43), Hisar (44), Atmaca (38), met (46), bahar (40), himmettopkara (38) |
|
|
|
|
|
|
