Mevlana'nýn ölümünden sonra son derece müteessir olan dostlarý, O'nun ýþýklý yolunda izini takip edenler, gönül tapusuna giren ve O'ndan feyiz alanlar yavaþ yavaþ ken­dilerine gelmeye baþladýlar. Bundan son­ra ne olacaktý? Her þey Mevlâna ile baþlamýþtý; O'nun yokluðu ile her þey yok olup gidecek miydi? Toparlanmalý; Mevlâna, fikriyle, düþünceleriyle yaþatýlmalý, aydýnlýk yolu izlenmeliydi. Ama kim kýlavuzluk edecekti; kimdi Mevlâna'yý temsil edecek?


Hastalýðý günlerinde bu sorular akla gelmemiþ deðildi. Mevlâna'nýn yakýnýnda bulunanlar, Mevlâna'nýn son öðütle­rini verdiði sýrada:


-Efendimiz, sizden sonra halifemiz kim olur? diye üç kere sormuþlar, her defasýnda da:


-Çelebi Hüsâmeddin'imiz halife olur, cevabýný almýþlardý.


Gerçekten de, Kuyumcu Selâhaddin'in ölümünden sonra, Çelebi Hüsâ­meddin Mevlâna'nýn en yakýn dostlarý ve halifeleri arasýnda seçkin yerini almýþ­tý. Mevlâna'ya Mesnevî'yi yazdýrtan, varýný yoðunu Mevlâna yolunda harcayan, ona gönülden baðlý Çelebi Hüsâmeddin, daha Mevlâna'nýn saðlýðýnda, Mevlâ­na'nýn halifesi olabileceðini herkese kabul ettirmiþti. Ettirmiþti ama, ortada bir de Sultan Veled vardý. O, babasýnýn ilim ve irfan potasýnda piþmiþ, herkesin sevgisini kazanmýþ bir tasavvuf eriydi. Mevlâna, onu öteki oðullarýndan daha çok sever, ona: "Bana yaradýlýþ ve huy bakýmýndan en fazla benzeyen sensin" derdi. Mevlâna'nýn býraktýðý posta hakkýyla oturabilir, onu lâyýkýyla temsil edebilirdi. Çelebi Hüsâmeddin de böyle düþünürdü elbet. Mevlâna'nýn vârisi olarak Sultan Veled'in posta oturmasýný gönülden isti­yordu. Bir gün Sultan Veled'i ziyaretinde þöyle dedi:


- Veled, sen bize Pirimizden, armaðansýn. Ondan sonra uyulacak, dayanýlacak tek kiþi sensin. Onun yüce makamý sana düþer. Çünkü senden daha arif olan; yol, iz bilen yok.


Bu teklifi kabul etmeyen Sultan Veled Ýbtidânâme adlý eserinde bu olayý þöyle nakleder:


"Hayýr, Babam ölmedi; gerçekten diridir O. Ölen onun maddi varlýðý, yýpranýp giden cesedi. Ruhu Allah civarýnda ölümsüz yaþýyor. Peygamberimiz, Mü'minler ölmezler, demedi mi? Ba­bamýn zamanýnda halifemizdin. Þimdi de halifemiz sen olacaksýn.


imam sendin, biz sana uyardýk, þim­di de uyacaðýz. Bu babamýn vasiyeti, bu vasiyet yerine gelmeli".


Çelebi Hüsâmeddin, Sultan Veled'e ne kadar yalvardý, rica ettiyse de Sultan Veled kabul etmedi. Çaresiz, gönül hoþluðu ile Mevlana'dan boþalan postu devraldý.