0
0
0
0
Forum Giris Giris Üyeler Ekibimiz Arama
Toplam Forum: 69     ***     Toplam Konu: 30100     ***     Toplam Mesaj: 148193
  
  Beni hatırla
Forum Anasayfa » A I L E / E Ğ İ T İ M / S A Ğ L I K » ÇOCUK KÜRSÜSÜ » Cocuklarda Okuma istegi

önceki konu   diğer konu
1 okunmamış mesaj mevcut (Acik)
Sayfa (1): (1)
Gönderen
Mesaj
Ônder23 su an offline Ônder23  
Cocuklarda Okuma istegi
569 Mesaj -
'Okumanýn yaþý yoktur.' Bu söz genellikle büyükler için söylenir. Böyle algýlandýðý için de, çocuklarýmýzýn okuma problemi yokmuþ gibi düþünürüz. Oysa esas problem, çocuklarýn okumamasý veya çocuklara kitap okunmamasýdýr. Anne-babalar çocuklarýný nasýl eðitecek? Kültürümüzü ona nasýl verecek? Kahramanlarýmýzý ve deðerlerimizi nasýl tanýtacak? Mevcudattaki güzelliði, yardýmlaþmayý, çeþitliliði ve sayýca çokluk içindeki birliði, çocuða baþka türlü nasýl anlatacak? Eðlence ihtiyacý nasýl karþýlanacak? Çocuklar için hazýrlanan kitaplarý onlara okumayan veya okutmayan kaç anne, çocuða basit bilgiler dýþýnda bir þeyler verebilir? Anne-babalar þimdi bu sorulara cevap arýyor.
Okuma ciddiye alýnmadýðý sürece, çocuðun iyi yetiþtirilemeyeceðini onlar da biliyor. Ancak pek çok anne-baba çocuða hangi yaþta ne verileceðini bilmediðinden, seviyesinin üstünde bilgiler yükleyerek; onu okumadan, öðrenmeden ve bilgi edinmeden nefret ettiririm endiþesi taþýyor. O halde anne-baba, öðretmen ve rehberlere düþen vazife, çocuða kitap okumayý sevdirerek; doðru kitaplarý, doðru zamanda okutmaktýr, diyebiliriz.

Okul öncesi dönemde kitap okuma

Pek çok anne-baba þu soruyla karþýlaþýr: Çocuðuma kitap okumaya ne zaman baþlamalýyým? Bütün anne-babalar bilmelidir ki, okumaya baþlamanýn yaþý yoktur. Onunla kitap okumaya ne kadar erken baþlarsanýz o kadar iyi olur. Küçük çocuklara kitap okumak onlarla ilgilenmenin en güzel yollarýndan biridir. Çocuðun kiþiliði büyük nispette bu yaþ döneminde geliþtiði için ona söylenen ve telkin edilen þeyler onun kiþiliðinin þekillenmesine tesir eder. Peygamber Efendimiz (sas)'in, çocuk doðar doðmaz kulaðýna ezan ve kamet okumayý tavsiye etmesi ve kendisinin de bizzat bunu uygulamasý çok manidardýr. Demek ki çocuðun ruhunu beslemek için daha ilk günden baþlayarak onun kulaðýna birþeylerin söylenmesi ve onunla konuþulmasý gerekmektedir. Bugün çocuk geliþimi üzerinde çalýþanlarýn tespitleri de bundan baþka bir þey deðildir.

Çocuk görmeye, renkleri ve þekilleri ayýrt etmeye baþladýðýnda, onunla kitaplar aracýlýðýyla konuþmaya geçebiliriz. Bir resim veya þekil çocuðun ilgisini çeker. Eðer bir konuyu çocuða uygun bir resim, fotoðraf veya þekille anlatýrsak, iþitme ve görme duyusunu birlikte kullanacaðýndan, söylenen daha kalýcý olur. Bundan dolayý daha bebek iken; onu kucaðýmýza aldýðýmýzda resim kitabýný açarak hem resmi ona gösterir, hem de resimle ilgili konuþmalar yaparsak, onu kitapla erkenden tanýþtýrmýþ oluruz. Bu uygulama, anne-babaya yakýn temas sebebiyle çocuða sevildiðini hissettirmenin yanýnda, dil geliþimi ve anne-baba ile diyalog kurma bakýmýndan da faydalý olur. Daha büyük bir fayda ise, erken yaþta çocuðun hayatýna kitabýn girmesi ve kitaba karþý alâkanýn uyanmasýdýr. Artýk kitap onun için sýcak bir arkadaþ olur ve okuma sürekli bir ihtiyaç haline gelir. Victor Hugo'nun dediði gibi, 'Okuma ihtiyacý barut gibidir, bir kere tutuþunca artýk sönmez.'
Batý, okul öncesi döneme ait çocuk kitabý çeþitliliði, kalitesi ve sayýsý bakýmýndan bizimle kýyaslanamayacak kadar ileridir. Ancak bizde de son yýllarda bu konuya daha fazla önem verilmekte ve bu sayede okul öncesi kitap ve dergi yayýmcýlýðýnda takdir edilecek bir geliþme yaþanmaktadýr. Bu kitaplarýn çocuklara ulaþtýrýlmasý ve okunmasýnda okul öncesi eðitim kurumlarý önemli rol oynamaktadýr. Pek çok anne-babanýn çocuk yetiþtirme hususunda bilgisiz veya ilgisiz olduðu dikkate alýndýðýnda, ülkemizdeki problemin sadece kitap yayýmlama olmadýðý, bunun yanýnda anne-babalara rehberlik hizmetinin de çok eksik olduðu söylenebilir.
Okul öncesi dönemde anne-baba her gün çocuða kitap okuduðunda onun kelime hazinesi geniþler, düþünme kabiliyeti ve buna baðlý olarak zekâsý geliþir. Dinlemeyi ve konuþmayý öðrenir. Kitap okumayý seven bir fert olarak yetiþir. Hikâye okunurken o sýk sýk soru sorar. Çocuk soru sorarak öðrendiðinden buna izin verilmelidir. O, kelimeler, hikâye kahramanlarý veya kitap hakkýnda konuþmak istediðinde hemen sözü kesilmemeli, konuþmasý saðlanmalýdýr. Onun sorularýna mantýklý, doðru, tatmin edici cevaplar verilmelidir. Asla yalan yanlýþ þeyler söyleyerek sorularý geçiþtirilmemelidir. Çocuklar ayný hikâyeyi tekrar tekrar dinlemekten sýkýlmazlar. Bildikleri hikâyeleri defalarca dinlemeyi sevdikleri gibi ayný kitabýn tekrar tekrar okunmasýný da severler. Bu iþlem, kelimelere aþina olmaya yardýmcý olduðu gibi kitapta verilmeye çalýþýlan mesajýn akýlda kalmasýna da yarar.

Kitap ne saðlar?

Çocuklarýmýz, ülkemizde en fazla ihmale uðrayan, sadece kafalarýna bilgi yüklenen ve televizyonun kuþatmasý altýnda olan en kýymetli varlýðýmýzdýr. Okullarýmýzda öðretimden eðitime vakit ayrýlamadýðý, çocuklarýn kelime daðarcýðýnýn yeterince geliþmediði, dürüst yaþama biçiminin öðretilmediði, çocuðun iyi ve kötü davranýþý ayýrt edemediði, kimin iyi insan olduðunu tanýyamadýðý, hangi insanlarla dost olacaðýný bilemediði, pek çok eðitimci ve ebeveyn tarafýndan dile getirilmektedir. Aile veya öðretmen bütün bu açýklarý kitapla kýsmen veya tamamen kapatabilir. Kitap, çocuk eðitiminin en önemli aracýdýr. Çocuklara kültürümüzü kitaplarla veririz. Kitap; anne kadar önemlidir, diyemeyiz ama, anne çocuða ne veriyorsa kitaplar da onlarý verebilir ve vermelidir. Kitaplar dilin kullanýmýný geliþtirir ve yaþama tarzlarýný öðretir. Çocuklar kitapla insanlarý tanýyýp deðerlendirebilir. Roman ve hikâyelerin akýþý içinde insanlarýn davranýþlarýný tanýr. Buradan hareketle, hangi davranýþa sahip insanlarla dost olunacaðýný ve hangi davranýþlardan da uzak durulacaðýný sezer hale gelir.

Hayatla alâkalý problemleri ve onlarýn çözümlerini kitaptan okuyan çocuk, kendi hayatýnda benzer bir problemle karþýlaþtýðýnda ben bunun çözümünü biliyorum, der. Kitap insana hayal kurmayý; insanlarý, tabiatý, canlýlarý sevmeyi öðretir. Ýcatlara ve teknolojiye merak uyandýrýr. Ýnsanýn kâinattaki yerini ve görevini bildirir. Okuduðu hikâyeler ona karýncanýn ezilmeyeceðini, kuþ yuvalarýnýn bozulmayacaðýný, hayvanlarýn aç ve susuz býrakýlmayacaðýný, ormanlarýn yakýlmayacaðýný öðretir. Yalan söylemenin kötülüðünü, hýrsýzlýðýn, kavga ve savaþýn çirkinliðini vicdanýnda hissettirir. Çocuða; nasihatle veremediðimiz insanlarý sevme, karþýlýksýz iyilik yapma, cesaret, azim, mütevazilik, kendine hedef koyma, baþarýlý olmak için çalýþma gibi deðerleri, çocuk okuduðu kitaplardaki kahramanlarý taklit ederek kendiliðinden kazanýr.
Kitap, ayný zamanda bir eðlence aracýdýr. Bilmece ve bulmacalar, zekâ oyunlarý ve fýkralar, çocuðu; hem eðlendirir, hem zihnini geliþtirir, hem de ibretli dersler verir.

Okumanýn gerekçesi

Okumanýn gerekçesi, adam olup dünya nimetlerinden daha fazla pay almak deðildir. Çünkü, çok okuyanlar az okuyanlara göre her zaman daha zengin ve daha varlýklý deðildir. Diðer yandan, dünyada ne olup bittiðini anlamak için sadece gazete okumak da okuyucu olmak için yeterli deðildir, gerekçesi olamaz, çünkü radyo ve televizyon bu hizmeti bize hiçbir zahmete katlanma gereði duymayacak þekilde sunmaktadýr. Okumak, dünyayý algýlayýþýmýzla, hayata, kâinata ve insan olarak kendimize bakýþ açýmýzla alâkalýdýr. Okumak, bir þeyleri keþfetme duygusunun, insanýn kendini, kendisinin varolma sebebini, Yaratýcýsýný anlama arzusunun ve kâinatýn içindeki sýrlarý açýða çýkarma heyecanýnýn bir tezahürüdür. Kur'an ilk âyetinin "oku" emriyle baþlamasýnýn hikmeti de bu olsa gerektir. Ýnsanýn yaratanýný bilmesi, kâinatýn sýrlarýný ve kendini keþfetmesi, ancak okumakla mümkündür.

Çocuðu, kitaba ve okumaya nasýl yönlendirebiliriz?

Okumayý sevdirmenin sihirli bir yolu yoktur. Bununla birlikte okumayý sevdirmek için deðiþik yollar denenebilir. Okul öncesi dönemde uygulanabilecek olan bazý metotlara yukarýda temas edilmiþti. Ýlâve olarak, deðiþik yaþtaki çocuklara uygulanacak pek çok yol bulunabilir.
Her þeyden önce aile büyükleri evde devamlý olarak kitap okuyor ve kitaptaki konularý veya kahramanlarý ailedeki diðer kiþilerle paylaþýyorsa, bu ortamda yetiþen çocuk, kitap okumaya ilgi duyar. Okuma, önce ailede baþlar. Okuma bilmeyen çocuk bile kitabý eller, sayfalarý açar, resimlere bakar, onlarla ilgili sorular sorar, âdeta yeme-içme gibi kitapla iç içe büyür. Kýsaca okuma bizim hayat tarzýmýz ise, çocuk da okur.

Kitap bir bilgi aktarma aracý olarak gösterilmemelidir. Kitabýn eðlenceli ve sýcak yüzü ön plâna çýkarýlmalýdýr. Çocuk kitapla bir dost, bir arkadaþ niyetiyle tanýþmalýdýr. Çocuðun ilgisini çekecek kitaplar, genellikle resimli hikâyeler, romanlar, bilmece, bulmaca ve fýkra kitaplarýdýr. Bu kitaplarla karþýlaþan çocuk, onlarý oyuncak veya eðlence aracý olarak görür. Bu yakýnlýk çocuðu okumaya hazýrlar.

Çocuklarla birlikte kitap okunmalýdýr. Çocuðun okuyacaðý kitabý birlikte okumak onun hoþuna gider. Kitap okurken ses tonu kahramanlara göre ayarlanmalý ve okumaya canlýlýk kazandýrýlmalýdýr. Hep anne veya baba okursa, bu çocuðu sýkar. Bazen o okumalý anne-baba dinlemelidir. Bazý aileler uyku öncesi hikâye okumayý düzenli bir alýþkanlýk haline getirmiþlerdir. Bu alýþkanlýk çoðu ailenin uygulayabileceði pratik bir metottur.
Çocuk, kitap fuarlarý ve kitap satýþ merkezlerine de götürülmeli, burada kitaplarý inceleyebilmesi için yeterli zaman ayrýlmalýdýr. Tamamýný olmasa bile, çocuk, ilgi duyduðu kitaplarý kendisi seçmeli ve kendisi almalýdýr. Ancak alýnan kitaplar, çocuðun yaþýna uygun olmalýdýr. Kitap üzerinde yaþ grubunun yazýlmasý okuyucuya kitap seçiminde büyük kolaylýk saðlar. Kitabýn iyi bir dil, güzel resimler ve iyi bir baskýyla hazýrlanmýþ olmasý gerekir.
Kitap okumayý sevdirme bakýmýndan okul da önemli bir faktördür. Bu gâye ile günlük programa okuma saatleri konulabilir. Kitap okuma yarýþmalarý düzenlenerek, çok okuyanlara mükâfat verilebilir. Öðretmen çocuðun okuduðu kitap hakkýnda onunla konuþmalý ve okuduklarýný paylaþmalýdýr. Kantinlerde kitap satýlmasý da teþvik edilmelidir. Okullarda kütüphane olmalý fakat kitaplar dolaplarda kilitli olarak tutulmamalý, çocuk kitapla daima haþir neþir olabilmelidir.

Netice olarak, uygun yollarla yaklaþýlýrsa her çocuk kitap okumayý sever. Ancak baskýyla çocuða kitap okutulamaz. Okumayý sevdiremiyorsak, hiç olmazsa okumadan nefret ettirmeyelim. Çünkü okumadan nefret eden kiþi, en uygun vasatta bile kitaba kolayca ýsýnamaz.

Prof.Dr. Harun AVCI
Gönderen: 21.04.2007 - 13:26
Bu Mesaji Bildir   Ônder23 üyenin diger mesajlarini ara Ônder23 üyenin Profiline bak Ônder23 üyeye özel mesaj gönder Ônder23 üyeyi arkadas listeme ekle Yukari
Pozisyon - İmzalar göster
Sayfa (1): (1)
önceki konu   diğer konu

Lütfen Seçiniz:  
Şu an Yok üye ve 1184 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 11:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.

[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye]
Dogum Gününüzü Tebrik Ederiz    Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu ömür dileriz:
sakir bayram (64), arabulan (55), ümit09 (53), hilalbaþa.. (44), ESÝLA (39), HiLaL90 (34), enes.gs (38), aksoy60 (40), Beste (46), gümüþta&#2.. (43), derdodertli (51), nurangurtekin (45), irfan temel (53), ismail_kutahya (37), Basel-Stadt (48), BLaCKHaPPY (47), haya (36), hesert (51), lütuf (39), köln72 (52), emretavsan (44), ahmet51 (47), ahmetpolat1983 (41), cansin18 (60), mizgin_islam (44), *HilaL* (39), ogretmen78 (45), mehmet70 (54), bluedream (42), Gül-i Ruhsar (37), Meral Cölkusu (44), Dünyali (52)
Son 24 saatin aktif konuları - Top Üyeler
0

Copyright © ((( RAVDA.net )))  *  İrtibat   *   RAVDA Reklam Servisi   *   Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.
© by ((( RAVDA.net )))

Sayfa 0.70511 saniyede açıldı   

Reklamlardan
RAVDA sitesi
hiçbir şekilde
sorumlu değildir.